Kennisinstellingen, bedrijven en de gemeente Arnhem gaven 6 juni het startschot voor het project Enowatts (ENergieOpslag in WATerstof: Toepassingen en Scenario’s). Zij doen onderzoek naar een waterstofcentrale op het Industriepark Kleefse Waard in Arnhem, voor de opslag van windenergie en een scala aan andere toepassingen.
Langs de N325 in Arnhem komen vier windmolens met een tiphoogte van 180 meter. In de loop van 2021 voorzien de turbines, als alles volgens plan loopt, Arnhemse huishoudens en bedrijven van duurzame elektriciteit. Maar ze hebben nog een functie; de windmolens bieden een waardevolle onderzoekcase voor kennisinstellingen en bedrijven.
Opslag van energie
Het opwekken van windenergie gaat gepaard met een uitdaging: het aanbod van energie afstemmen op de vraag. ‘Op het moment dat er wind is en geen energievraag, zou je de windturbines uit moeten zetten. Anders raakt het elektriciteitsnet overbelast’, vertelt Mascha Smit, lector Duurzame Energie op de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).
Maar energie kan ook worden opgeslagen. Een consortium van maar liefst 27 partijen doet onderzoek naar een mogelijke waterstofcentrale die gekoppeld is aan de windturbines. Elektriciteit kan worden omgezet in waterstof en op een later moment gedistribueerd worden op het nabijgelegen Industriepark Kleefse Waard (IPKW).
Een combinatie van toepassingen
Het consortium onderzoekt verschillende manieren waarop de opgeslagen energie gebruikt kan worden door omliggende bedrijven. Welke manieren dat precies zijn, is nog niet bepaald. ‘Transport ligt het meest voor de hand. Je kan bijvoorbeeld een waterstofbusje voor personentransport op IPKW laten rijden’, aldus Smit.
Onderzoekers kijken welke combinatie van toepassingen het beste is. Er zijn veel knoppen waar het consortium aan kan draaien om tot een aantrekkelijk systeem te komen. Smit: ‘Een van de grote vragen is of het zin heeft om de waterstof weer om te zetten in elektriciteit. Daar zit een prijskaartje aan, vanwege verliezen die je maakt en de kosten van apparatuur.’
Dat prijskaartje kan gecompenseerd worden door bepaalde keuzes te maken. Bijvoorbeeld door warmte, die bij verschillende processen vrijkomt, op te vangen en te gebruiken. Enowatts biedt al met al een uitdagende puzzel. ‘Normaal kijk je naar een specifieke keten. Wij kijken breder en zien daardoor of het mogelijk is om de economische haalbaarheid te verbeteren.’
Waardevolle kennis vergaren
In totaal zijn 27 partijen onderdeel van het Enowatts-consortium, waaronder ook Alles over waterstof. ‘Ons brede partnernetwerk is uniek’, zegt lector Duurzame Energie Mascha Smit. ‘Zowel aanbieders van waterstoftechnologie, vanuit het lokale waterstofcluster, als mogelijke gebruikers van waterstoftechnologie zijn vertegenwoordigd. Die brengen wij samen op één specifieke locatie.’
Het HAN H2Lab speelt een grote rol in Enowatts. ‘Dat wordt de centrale locatie van dit project. Daar komen studenten voor hun projecten, en daar komen bedrijven met hun vragen en hun ontwikkelingen’, vertelt Smit. Er zijn al studenten geweest die in het lab onderzoek deden naar mogelijke waterstofopslag op IPKW.
Arnhem als waterstofstad
Aan succesverhalen heeft Arnhem geen gebrek. ‘Waterstof is technologie waar Arnhem geschiedenis mee heeft’, zegt De Kroon, beleidsadviseur economie bij de Gemeente Arnhem en betrokkene in het Enowatts-project. ‘Het eerste openbare waterstoftankstation stond niet in Amsterdam, dat stond niet in Rotterdam, dat stond niet in Den Haag, dat stond in Arnhem. De eerste waterstofbus met Nederlandse aandrijftechnologie was made in Arnhem en de eerste waterstofbestelbus op kenteken reed in Arnhem. Allemaal dankzij initiatief van de HAN en van regionale ondernemers, vaak met hulp van gemeente en provincie.
Waterstof is allang uit de kraamkamer, en gaat nu steeds meer in de praktijk landen. Dat is precies wat er moet gebeuren. Rapporten genoeg, maar alleen met bewijs in de praktijk en goed opgeleide mensen gaat waterstof haar volle potentie leveren voor de energietransitie én de economie.’
Bron en © foto: Hogeschool van Arnhem en Nijmegen
0 reacties