Afgelopen vrijdag was de aftrap van de volgende fase van het plan om de Eusebiuskerk in Arnhem te gaan verwarmen met waterstof. Gezamenlijk met de Hogeschool Arnhem Nijmegen werd het livinglab gestart. Doel is om eind van dit jaar de eerste waterstof brander operationeel te hebben.
De iconische kerk van Arnhem heeft net een verbouwing van 15 jaar achter de rug. Een van de doelen van deze verbouwing was om de meest duurzame kerk van Nederland te worden. Hiervoor is ondermeer vloerverwarming in de kerk aangebracht. De (rest) warmte komt van de nabijgelegen afvalverwerker AVR. En hiermee wordt de kerk al voor 40% fossielvrij verwarmd.

Verwarming op waterstof
Naast vloerverwarming maakt de kerk ook gebruikt van 33 gas heaters, vergelijkbaar met terrasverwarmers. Deze branders werken nu nog op aardgas, maar er bestaan al geruime tijd plannen om deze branders op waterstof te laten werken. Wij maakten er in 2022 al een podcast over met Jerom Janssen (CEO, HyMatters) en met Peter Koelewijn (Bouwmeester, Eusebiuskerk Arnhem).
Experimenteren in de praktijk
In het Livinglab gaat de kerk samen met de studenten experimenteren in de praktijk. Zo moet de akoestiek behouden blijven, moeten de heaters niet de pracht van de kerk verstoren en wordt gekeken naar de veiligheid. Afgelopen vrijdag werd de Livinglab overeenkomst getekend tussen Meike Verhagen, directeur Stichting Eusebius Arnhem en Tom Spanjaard, Academiemanager Engineering & Automotive van de HAN.
In de eerste fase is al onderzoek gedaan welke 2-4 heaters het beste het eerst kunnen worden vervangen en is onderzocht hoe/waar het waterstofgas in de kerk kan worden opgeslagen. Want helaas is ook de Eusebiuskerk nog afhankelijk van de aanvoer van gas over de weg, net als bij het verwarmingsproject in Lochem. Wel heeft de omgevingsdienst inmiddels toestemming gegeven voor de opslaglocatie.

Gasheater op waterstof
Voor het project heeft de kerk al een waterstofbrander geselecteerd. Het betreft de geniumSchwank van de Duitse firma Schwank . De geniumSchwank is de eerste IR-donkerstraler van het bedrijf die op 100% waterstof kan werken. De branders zijn hybride. Dit geeft ook de mogelijkheid om fossiele gassen te gebruiken en later over te stappen op waterstof. De branders ziijn voorzien van een zeer reflecterende FERAN reflector. De reflectorbehuizing is volledig geïsoleerd om de convectiewarmteverliezen te verlagen. Hiermee heeft het een unieke reflectorgeometrie van 95 % reflectie en een seizoensgebonden energie-efficiëntie van 99,0%. De brander is standaard traploos modulerend van 75 % tot 100 % voor ideale vermogensaanpassing aan de seizoensgebonden warmtebehoefte. Ook heeft de brander ModBus-mogelijkheid voor optimale regelbaarheid en connectiviteit.
“Als het hier kan in een Middeleeuwse kerk van 500 jaar oud, dan kan het overal”
Meike Verhagen, directeur Stichting Eusebius Arnhem

Daadwerkelijk plaatsing
In de fase die nu is gestart, zullen de voorbereidingen worden getroffen om daadwerkelijk een eerste waterstof gasbrander te gaan plaatsen. Onder andere gaat onderzocht worden wat de beste plek is om deze te monteren en aan te sluiten. De verwachting is dat de brander in het najaar van 2023 daarwerkelijk zal worden aangesloten.
De Eusebiuskerk hoopt met het project een voorbeeld te worden voor de aanpak van andere kerken en monumentale gebouwen. “Als het hier kan in een Middeleeuwse kerk van 500 jaar oud, dan kan het overal,” aldus Meike Verhagen.
Podcast terugluisteren
Hieronder kan je onze podcast nog eens terugluisteren
1 reactie
Pascal Ruhnke · 20 maart 2023 op 13:27
Wij zijn zeer verheugd en trots deel uit te maken van dit baanbrekende project.