Op 22 november vinden weer Tweede Kamer verkiezingen plaats. Net als voorgaande keer zijn we de verkiezingsprogramma’s ingedoken om te kijken hoe de verschillende partijen naar waterstof kijken. Wat ook deze keer opvalt, is hoe verschillende de diverse partijen tegen dit thema aankijken.
Bij het opstellen van deze stemhulp, hebben we ons beperkt tot partijen die nu in de kamer zitten en de grote nieuwkomer Nieuw Sociaal Contact (NSC) van Pieter Omtzigt. De partijprogramma’s zijn opgevraagd en er is gezocht naar het woord ‘waterstof’. Uiteraard is waterstof op zichzelf geen doel, maar wel een middel om bijvoorbeeld Nederland te verduurzamen.
Verschillen
Dat er verschillen zitten in de partijprogramma’s op het onderwerp van waterstof, kan wel een understatement genoemd worden. In de programma’s van een aantal partijen wordt het begrip ‘waterstof’ niet of nauwelijks genoemd, bij een aantal andere partijen is er een hele paragraaf aan waterstof gewijd waarin de plannen uitvoerig worden uitgewerkt.
Waterstofladder
Wat de meeste partijen bindt, is dat er sprake is van prioritering is op gebied van de inzet van waterstof. En alhoewel het niet letterlijk zo wordt genoemt, blijkt dat de zgn ‘waterstof’ ladder nog altijd leidend is. Zeker voor verwarming en mobiliteit geldt: elektrisch, tenzij dat echt niet mogelijk is. De enige uitzondering lijkt JA21, die alleen waterstof noemen als ontwikkelkans voor vliegveld Groningen (en verder waterstof niet vermelden in hun programma). PvdA/GL en Volt wil de waterstofladder (opnieuw?) opstellen. Wij adviseren hen om eens een kopje koffie te gaan drinken bij Natuur & Milieu.
Blauw of geen blauw
Ook sluit bijvoorbeeld de PvdD het gebruik van fossiele ‘blauwe’ waterstof uit, daar waar andere partijen dit gedurende een transitieperiode wel willen toepassen (VVD , D66, CU). Er valt dus ook op het vlak van waterstof wel degelijk wat te kiezen.
Volt
De partij die qua waterstof plannen het meest opvalt, is naast VVD, D66, BBB en Christen Unie (CU) is Volt. Zijn hebben, net als voorgaande verkiezingen, een uitgebreide paragraaf opgenomen over het onderwerp. Van energiebuffering, inzet in de industrie, staalproductie met waterstof tot gebruik voor treinen en vliegtuigen en het ontzilten van zeewater voor de waterstofproductie. Het komt allemaal aan bod.
Geen waterstofplannen bij SGP, DENK, FVD en PVV
In de plannen van SGP, DENK, FVD en PVV komt het woord ‘Waterstof’ geen enkele keer voor. Uiteraard dat vele redenen andere zijn om op deze partijen te kiezen, maar dus niet als het op waterstof aan komt.
De plannen per partij
Per partij hebben we hieronder hun waterstof plannen verzameld:
VVD
- Ook rijden op waterstof kan ervoor zorgen dat we schoner gaan rijden. We stimuleren daarom de ontwikkeling van waterstofauto’s en -vrachtwagens. Zo valt er wat te kiezen voor de consument. Het is dan ook logisch dat er bij tankstations waterstof beschikbaar komt voor automobilisten
- Ten slotte stimuleren we onderzoek naar duurzame manieren van vliegen, zoals elektrisch vliegen en het vliegen op waterstof.
- We zetten in op extra windenergie op zee gekoppeld aan waterstofproductie, nieuwe kerncentrales en versterking van het stroomnet met onder andere batterijtechnologie.
- Gasreserves hebben de afgelopen winter hun waarde bewezen en zullen dat de komende winters ook nog doen. Daarom gaan we dit beleid ook opzetten voor waterstof en aardmetalen, zodat onze economie kan doordraaien als we gechanteerd worden door onvrije landen.
- We vergroten de regie van de overheid op de locaties en aansluiting voor zon- en windenergie, waterstofproductie en vormen van energieopslag zodat het elektriciteitsnet maximaal wordt ontlast.
- Het opvangen van CO₂ en het bij voorkeur hergebruiken ervan of anders onder de grond stoppen ervan is cruciaal om de klimaatdoelen te halen. Niet alleen om emissies uit de industrie te verminderen, maar ook om bijvoorbeeld blauwe waterstof mogelijk te maken.
- Projecten als de waterstofbackbone en Delta Rhine Corridor leggen we zo snel mogelijk aan, zodat bedrijven voorzien kunnen worden van duurzame energie.
- Een deel van deze capaciteit wordt gebruikt om groene waterstof te maken. Dit doen we zowel op land als op waterstofhubs in de Noordzee. Daarbij hebben we het doel van 6 tot 8GW elektrolysecapaciteit in 2032.
- We erkennen blauwe waterstof als belangrijke transitieoplossing en zetten in op een langetermijncontract met Noorwegen dat in de jaren 2030 overgaat op groene waterstof.
NSC
- Zon, wind, geothermie, groen gas, waterstof en kernenergie hebben de toekomst. De overheid dient de regie te voeren over de energietransitie ten behoeve van haar inwoners en ondernemers.
- De overheid treft de nodige ruimtelijke reserveringen voor windparken en waterstofproductie op de Noordzee, kerncentrales, warmte/geothermie en voor waterstof en ammoniak als opslag/drager van energie.
- Er is een herbezinning nodig op de rol van de overheid in de productie en distributie van energie. Dit betreft zowel de gas-/oliewinning als de productie van duurzame energie (zon, wind, waterstof, warmte).
- We stimuleren innovaties op het gebied van elektrisch vliegen en waterstof.
PvdA/GL
- Gaat het om langere periodes, dan vangen we de piekvraag op met gascentrales die draaien op groene waterstof.
- Een waterstof-hub in Noordwest-Europa. Samen met onze buurlanden bouwen we aan een Noordwest-Europese waterstofhub. Doordat de overheid mee-investeert komen het hoofdnetwerk voor de distributie van waterstof en een deel van de productiecapaciteit in publieke handen. Daarnaast levert de overheid financiële en diplomatieke steun voor de totstandkoming van sociaal- en ecologisch duurzame internationale waterstofketens, bijvoorbeeld door verdragen te sluiten met landen waar veel zon en wind beschikbaar is. We introduceren een waterstofladder, zodat we alleen toepassingen van groene waterstof stimuleren waarvoor geen duurzamere alternatieven voorhanden zijn.
- In Groningen is onverminderde inzet nodig voor de afhandeling van de schade als gevolg van gaswinning. Dit moet milder, menselijker en makkelijker. We investeren in Groningen als belangrijke speler in de transitie naar waterstof, via omscholingsfondsen en brede mbo-, hbo- en woscholingsprogramma’s.
BBB
- Door de energietransitie hebben we in Nederland te maken met meer elektra, accu’s, zonnepanelen en de opkomst van waterstof. Bij het voorbereiden van bouwplannen gaan we hier rekening mee houden en betrekken we actief de brandweer en luisteren we naar hen.
- We stimuleren het gebruik van schonere brandstoffen voor transport (bijvoorbeeld biodiesel, synthetische brandstoffen en waterstof)
- We ondersteunen de verdere uitrol van (laad)infra voor alternatieve brandstoffen zoals waterstof, e-fuels, duurzame kerosine, ammoniak, methanol en elektriciteit.
- Buisleidingen krijgen een belangrijkere rol kijkende naar de aantrekkende vraag naar ‘nieuwe’ stoffen rondom de energietransitie (CO2, Ammoniak, Waterstof), de goede veiligheidsprestaties en het schaarser worden van personeel. We zetten in op de actualisatie van de ‘rijksstructuurvisie buisleidingen’ en de ontwikkeling van de Rhine Corridor voor waterstof en de afvang en opvang van CO2.
- Zo kan ook de landbouwsector een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van groene waterstof en biogas.
- We zien mogelijkheden voor waterstof-, biogasinstallaties op agrarische bedrijven, waar groene energie (voor de regio) wordt opgewekt.
- We willen dat bedrijven, daar waar elektrificatie geen haalbare optie is, verduurzamingsinvesteringen gaan doen in bijvoorbeeld geïmporteerde waterstof om te voorkomen dat een te groot deel van onze Noordzee volgebouwd zal worden met windturbines.
- We investeren in onderzoek en innovatie op het gebied van duurzame energie. Denk aan nucleaire energie, waterstof, ammoniak, methanol en biogas
- We investeren in kernenergie als een bron van duurzame energie door de huidige nieuwbouw van geplande kerncentrales te versnellen en aan te vullen met kleine SMR (small modular reactors), zodat we 24 uur per dag elektriciteit, waterstof en warmte kunnen produceren waarbij we reactoren op strategische plekken plaatsen om zo het transport van deze energie tot een minimum te houden.
Partij voor de Dieren
- De industrie bespaart energie door een combinatie van een lagere vraag naar nieuwe producten in bepaalde sectoren, elektrificatie van processen, minder en efficiënter gebruik van grondstoffen, inzet van groene waterstof, meer hergebruik en recycling.
- Voor de momenten dat het aanbod laag is, investeren we in opslag van energie (warmte en warmte-koude opslag, batterijen, waterstof) voor essentiële voorzieningen.
- Wat na serieuze energiebesparing en eigen zon en wind nog nodig is, importeren we aan groene stroom uit het buitenland. Waar nodig gebruiken we groene waterstof. De waterstofinfrastructuur blijft in publieke handen.
- Waterstof op basis van fossiele brandstoffen of kernenergie staan we niet toe. Alleen groene waterstof kan onderdeel zijn van de Nederlandse energietransitie.
- In 2030 is de mobiliteit volledig duurzaam. Dat gebeurt vooral op basis van elektriciteit en voor een klein deel op groene waterstof in de sectoren die nauwelijks kunnen verduurzamen via elektrificatie (internationaal vaar- en vliegverkeer).
- In 2030 zijn vrijwel alle nieuwe bestel- en vrachtauto’s in Nederland elektrisch. Een klein deel rijdt op groene waterstof uit wind- en zonne-energie.
D66
- We investeren maximaal om het verlagen van onze CO2-uitstoot mogelijk te maken. We maken geld vrij voor infrastructuur voor groene waterstof, verzwaring en uitbreiding van het elektriciteitsnetwerk en voor meer laadpalen voor elektrische (vracht)auto’s.
- Groene waterstof is de komende tijd nog schaars. Daarom zien wij vooral een rol voor waterstof in de industrie, minder bij auto’s en woningen. We stimuleren de productie van groene waterstof in Nederland, maar zien ook een grote rol voor de import van waterstof voor Nederland en Europa. We investeren in een waterstofnetwerk op land en op de Noordzee. Het gebruik van groene waterstof wordt genormeerd, stapsgewijs naar 100 procent en gestimuleerd door een lager belastingtarief. Voor de transitiefase benutten we ook blauwe waterstof met CO2-opslag, met een heldere einddatum.
- We introduceren een verenigd transportnetwerk onder de Noordzee dat berekend is op toekomstige aanbouw van windparken en waterstofgeneratoren.
- We stimuleren de opslag van energie. We maken ons hard voor versnelde opschaling van batterijproductie in Nederland, de opslag van warmte en waterstof. We stimuleren innovaties, zoals opslag in mierenzuur, ijzerpoeder en zout.
- Voor perioden met te weinig zon en wind borgen we de leveringszekerheid via afspraken met grote afnemers over flexibel elektriciteitsgebruik en CO2-vrije gascentrales, waar we het gebruik van waterstof normeren.
- Voor een duurzaam en zelfvoorzienend Europa is het noodzakelijk om voldoende grondstoffen, productie- en recyclecapaciteit te hebben voor cruciale producten zoals windmolens, zonnepanelen, batterijen en voor waterstoftechnologieën. Hierdoor creëren we meer lokale banen en verminderen we onze afhankelijkheid van landen als China
- We richten ons op een aantal sleuteltechnologieën, zoals waterstof en batterijen. Deze technologieën zijn het fundament voor nieuwe toepassingen.
- Voor D66 geldt dat wat elektrisch kan, elektrisch moet. We zien biogrond- en brandstoffen als een overbruggingsmiddel. Waterstof komt vooral terug in industrie, scheepvaart en luchtvaart.
- Ook wil D66 de subsidie voor waterstof bij het zware wegvervoer en in de binnenvaart handhaven.
SP
- De energierekening moet omlaag. Energie is een basisvoorziening. Daarom gaan we energiebedrijven weer nationaliseren of lokaal zelf organiseren. Zodat we de energierekening kunnen verlagen en zeggenschap hebben over het investeren in schone energie. Dit doen we o.a. door uitbreiding van windparken op zee, zonnepanelen op alle geschikte daken, aardwarmte en investeringen in een toekomstbestendige energie-infrastructuur voor elektriciteit en groene waterstof, met opslagcapaciteit voor de (tijdelijk) overtollige elektriciteit.
Christen Unie (CU)
- Stimuleer waterstofinnovatie. Waterstof zal een grote rol vervullen in de verduurzaming van de industrie en mobiliteit. Wij zetten in het kader van de nationale energieleveringszekerheid in op het tenminste halen van de bestaande doelstellingen. De ChristenUnie wil dat de overheid investeert om het aanbod en gebruik van waterstof tot een succes te maken. Naast eigen productie in Nederland moeten we ook importfaciliteiten creëren. Ontwikkelingslanden hebben vaak goede omstandigheden voor het opwekken van grote hoeveelheden duurzame elektriciteit om waterstof mee te maken. Om daarbij te helpen wil de ChristenUnie dat Nederland ruim 100 miljoen euro extra investeert in het programma H2Global.
- Gascentrales die nu voor flexibiliteit zorgen in het aanbod, moeten worden omgebouwd naar CO2-vrije centrales op waterstof of een andere regelbare brandstof
- Projecten die de energietransitie bevorderen en het elektriciteitsnet ontlasten, zoals waterstofproductie en batterijen, krijgen een veel lager nettarief.
- Directe elektrificatie heeft de voorkeur maar ook de ontwikkeling van de (groene) waterstofketen is van groot belang.
- Ook moet het in de transitie mogelijk zijn om blauwe waterstof met CO2 opslag (CCS) te ontwikkelen. Dat is noodzakelijk om de klimaatdoelen op korte termijn te halen
- Er is meer onderzoek nodig naar de gevolgen van zoutwinning en andere vormen van (gestapelde) mijnbouw, voordat er vergunningen kunnen worden verleend voor het gebruik van leeggekomen cavernes en/of holtes voor opslag van waterstof, perslucht of CO2.
- Diesellocomotieven worden uiterlijk in 2030 vervangen door waterstof- of elektrische locomotieven. Alle spoortrajecten worden zoveel mogelijk geëlektrificeerd, waar dat (nog) niet kan worden waterstof- of batterijelektrische locomotieven ingezet.
- We stimuleren de productie van groene waterstof (eventueel gekoppeld aan wind op zee) met het oog op vrachtvervoer, inclusief zwaar wegtransport. Voor 2025 worden afspraken gemaakt over de aanleg van 35 ‘heavy duty’ waterstoftankstations langs snelwegen die de haven van Rotterdam verbinden met Duitsland en België. Deze afspraken worden onderdeel van een brede transitie-agenda naar zero-emissie goederentransport, waarin ook elektrisch goederentransport aandacht krijgt.
- Technologische ontwikkelingen in de luchtvaart, zoals elektrisch taxiën, elektrisch vliegen, vliegen op waterstof en zuiniger vliegen worden gestimuleerd
CDA
- Bij investeringen in schone technologieën en energie-infrastructuur voor bijvoorbeeld waterstof telt het belang van heel Nederland.
- Nederland heeft top-onderzoeksinstellingen die we beter in stelling kunnen brengen om innovatie aan te jagen. We investeren meer in onderzoek en innovatie met betrekking tot groene technologie, ook door bedrijven, om ons verdienvermogen veilig te stellen. We zorgen ervoor dat nieuwe investeringen in energie-innovatie ook in de regio landenDat gaat om technologieën zoals groene chemie, waterstof, synthetische brandstoffen, betere windmolens, efficiëntere CO2 vrije opslag en flexibiliteit, negatieve emissies en kleine modulaire kernreactoren,
- We gaan extra aandacht besteden aan energiebesparing en we blijven investeren in windenergie (bij voorkeur op zee), zonne-energie, duurzame biomassa, waterstof, biogas, aardwarmte, aquathermie en schone brandstoffen.
Volt
- We verplichten het bijmengen en afnemen van duurzame producten, zoals duurzaam staal, groene waterstof of duurzame plastics. Hiermee creëren we de innovatieve, groene markt van de toekomst en geven we duidelijkheid aan investeerders en bedrijven.
- We kopen gezamenlijk Europees waterstof en gas in. Daarmee voorkomen we onnodige concurrentie in de EU.
- We sluiten de voor waterstof relevante Europese infrastructuur, zoals pijpleidingen, op elkaar aan om de Europese waterstofeconomie zo snel mogelijk werkelijkheid te maken. De EU werkt hard aan het bouwen van nieuwe infrastructuur. Nederland wil een belangrijke rol spelen in de opslag en doorvoer van waterstof.
- Voorbeelden zijn opslag in batterijen, warmte en waterstof, zowel voor de korte termijn als voor seizoensopslag. De rol van de overheid is de voortgang in de gaten houden en belemmeringen proactief wegnemen.
- Waterstof in de energiemix Naast hernieuwbare energie en kernenergie is waterstof een belangrijke energiedrager in de CO2-neutrale energiemix waar Volt naar streeft. Veel processen in de industrie of mobiliteit die met (groene) elektriciteit niet haalbaar zijn, kunnen worden opgevangen met waterstof.
- We zetten de kostbare waterstof dus daar in waar elektrificatie geen redelijk alternatief is. Investeren in en Europees afstemmen voor een optimale versnelling van de waterstofeconomie is hierbij cruciaal. Volt zet in op groene waterstof en wil daarom de financiering van transport en productie daarvan uitbreiden. We zetten in op een Europese aanpak zodat investeringen in andere EU-landen, in het bijzonder onze buurlanden, op elkaar afgestemd zijn. Waterstof is belangrijk in de verduurzaming van Nederland en de EU. Om subsidies efficiënt in te zetten, is het nodig dat bepaald wordt in welke sectoren de nu nog schaarse waterstof het beste ingezet kan worden. Volt wil hiervoor een ‘waterstofladder’ opstellen waarin de prioriteiten worden vastgelegd. Volt vindt dat de industrie en scheepvaart voorrang hebben op bijvoorbeeld het verwarmen van huizen en gebruik van waterstof voor treinen. Groene waterstof wordt op steeds meer plaatsen in de EU beschikbaar, en natuurlijke waterstof wordt op steeds meer plekken in de EU ontdekt. Het is cruciaal om zo snel mogelijk te zorgen dat alle randvoorwaarden op Europees niveau in wetgeving, maar ook budgettair, worden voorbereid om op deze nieuwe bron in te zetten. Volt wil Europese wettelijke veiligheidsnormen voor het gebruik van waterstof.
- Een andere optie is onderzoeken of aan de Maasvlakte, met behulp van waterstof, ruw staal gemaakt kan worden.
- Voor Volt is innovatie ook echt innoveren. Dat betekent dat we innoveren op een manier die bijdraagt aan een duurzamere wereld, op een eerlijke manier, zodat nieuwe technologieën gelijkelijk gedeeld worden in de samenleving. Op deze manier kan innovatie ons vooruitbrengen. Onderdeel van de nieuwe economie zijn technieken die nu nog niet of niet volledig ontwikkeld zijn, zoals grootschalige waterstofproductie en het afvangen van CO2.
- Ontzout water is heel zuiver en daardoor geschikt als drinkwater, maar ook voor de waterstofeconomie. We investeren in infrastructuur en installaties die ontzout water opslaan en slim herverdelen, zodat het in droge perioden naar drinkwaterreserves gaat en, bij voldoende reserves, naar waterstofproductie.
- De rijksoverheid ondersteunt onderzoek naar duurzamere luchtvaart, zoals elektrisch vliegen als in IJsland of vliegen op basis van duurzame luchtvaartbrandstof, e-fuels of waterstof. Door heldere bijmengverplichtingen kan de luchtvaart sneller verduurzamen.
- Die weg naar verandering biedt veel kansen. We stimuleren innovatieve en nieuwe bedrijven, creëren nieuwe banen en stellen ons op als koploper in de wereld met het gebruik van waterstof en groene energie.
JA21
- In combinatie met de potentie van Eemshaven op het gebied van waterstof ziet JA21 een enorm potentieel voor Groningen Airport om een leidende rol te pakken in de verwezenlijking van een meer toekomstbestendige luchtvaart.
BVNL
- Parallel aan de bestaande energiesystemen overschakelen op waterstof. Hiervoor moet wel eerst de productie, het transport en de afname geregeld worden. Waterstof kan prima bestaan naast andere energievormen, zoals aardgas. Er wordt alleen subsidie aan waterstofprojecten gegeven die aantonen dat op termijn de energiebalans met betrekking tot productie en verbruik efficiënt is
0 reacties